ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਲਖੇਡ਼ੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਮਾਸ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਦੀ ਮੁਡ਼ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਜਾਗੀ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰੀ, ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ETO ਨੇ ਸੂਬੇ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਜਲਖੇਡ਼ੀ ਪਿੰਡ, ਫਤਿਹਗਡ਼੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ 10 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੇ ਬਾਇਓਮਾਸ ਅਧਾਰਤ ਬਿਜਲੀ ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ ਮੁਡ਼ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੂਨ 1992 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਸਟੇਟ ਪਾਵਰ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਲਿਮਟਿਡ (PSPCL) ਦੁਆਰਾ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਹ ਪਲਾਂਟ ਜੁਲਾਈ 1995 ਤੱਕ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ 2001 ਵਿੱਚ ਜਲਖੇਡ਼ੀ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਲਿਮਟਿਡ (JPPL) ਨੂੰ ਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੁਲਾਈ 2002 ਵਿੱਚ ਮੁਡ਼ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ 2007 ਤੱਕ ਅਸਥਾਈ ਸੰਚਾਲਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਲਾਂਟ ਨੇ 2012 ਵਿੱਚ ਮੁਡ਼-ਲਾਇਸੈਂਸਿੰਗ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ 2018 ਵਿੱਚ ਮੁਡ਼-ਟੈਂਡਰਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, 21 ਜੂਨ, 2024 ਨੂੰ, ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ PSPCL ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵੇਂ 20 ਸਾਲਾ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦ ਸਮਝੌਤੇ (PPA) ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੁਬਾਰਾ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ETO ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਸਾਲਾਨਾ ਲਗਭਗ 1 ਲੱਖ ਟਨ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰੇਗੀ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 50,000 ਏਕਡ਼ ਖੇਤੀਬਾਡ਼ੀ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾਡ਼ਨ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਟੈਂਡਰਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 5.77 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਯੂਨਿਟ ਦਾ ਸੋਧਿਆ ਹੋਇਆ ਟੈਰਿਫ, ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਰਿਵਰਸ ਬੋਲੀ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ 5.84 ਰੁਪਏ/KWH ਤੋਂ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੀਜ਼ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ 10 ਕਰੋਡ਼ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੋਈ।
ਪਲਾਂਟ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਟਿਕਾਊ ਊਰਜਾ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖੇਤੀਬਾਡ਼ੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੇ ਮਾਡ਼ੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, PSPCL ਪਲਾਂਟ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕਰੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਊਰਜਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਨ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।